Series chuyện bên Khựa – Quán ăn lề đường và kiểu thanh toán “bá đạo”

kì trước, mình đã kể sơ qua về cuộc sống, ăn uống, đi lại bên Trung Quốc. Ở bài này, mình sẽ giới thiệu với các bạn phong cách thanh toán vô cùng hiện đại và thuận tiện của giới trẻ Trung Quốc.

Thị trường cạnh tranh của hai “ông bự”

Trong khi ở Việt Nam phần lớn còn xài tiền giấy, dân Châu Âu còn dùng Credit Card, dân Trung Quốc đã đi trước thời đại, thanh toán qua điện thoại với sự trợ giúp của Alipay và WeChat.

10-alipay-wechat-w

Tài khoảng WeChat/Alipay có thể tạo dễ dàng trong 5 phút. Bạn mất thêm 5p nữa để link tài khoản này với thẻ ngân hàng. Thế là xong, ra đường không cần mang ví, thẻ hay tiền mặt gì cả. Quá trình thanh toán với Alipay cũng rất đơn giản. Bạn chỉ cần làm 3 bước:

  1. Scan barcode của cửa hàng
  2. Chọn số tiền
  3. Nhập mã PIN và bấm Pay

Khác với thẻ tín dụng, Alipay và WeChat có mật độ bao phủ vô cùng rộng. Từ siêu thị, nhà hàng sang chảnh cho tới quán cóc ven đường, quán trà sữa, xe đẩy bán hàng rong, ai ai cũng dùng Alipay.

01
Quán nướng lề đường dùng Alipay
02
Tiệm cơm bình dân có Alipay
03
Máy bán hàng tự động cũng có Alipay

Nhanh chóng và tiện lợi

Ngoài ra, bạn có thể dùng Alipay để thanh toán những thứ sau đây:

  • Chuyển tiền cho bạn bè, người thân
  • Mua hàng từ taobao, alibaba và các trang e-commerce khác
  • Nạp tiền điện thoại di động
  • Trả tiền điện, tiền nước, tiền mạng
  • Nạp tiền vào thẻ học sinh
  • Nạp tiền vào thẻ xe buýt

Đối thủ của Alipay – WeChat cũng tích hợp nhiều chức năng rất hay. Bạn có thể dùng WeChat để đặt lịch khám bệnh, mua vé tàu, vé máy bay, vé xe buýt. Do Alipay và WeChat đang cạnh tranh lẫn nhau nên lúc thanh toán đôi khi bạn còn được giảm giá 1,2 tệ nữa cơ.

3
Giao diện của Alipay và WeChat

Nếu có nhiều tiền, các bạc có thể dùng WeChat để truy cập Tencent Charity để … làm từ thiện. Chỉ cần 3 cú click, các bạn có thể nhanh chóng góp tiền cho đối tượng hiểm nghèo. Số tiền này sẽ được chuyển trực tiếp cho người nghèo chứ không bị ăn bớt như mấy trò nhắn tin tổng đài xỏ lá đâu nhé.

img_3596
Tencent Charity – Ở Việt Nam có cái này thì các bạn hay làm từ thiện chắc sẽ thích lắm

Tạo sao WeChat và Alipay lại thông dụng đến như vậy?

Dưới góc nhìn của một lập trình viên, mình sẽ thử giải thích lý do cho sự thông dụng của WeChat và Alipay.

1. Lý do đầu tiên: Thiết lập địa điểm thanh toán vô cùng nhanh chóng và tiện lợi

Theo tìm hiểu của mình, nếu muốn nhận thanh toán bằng Visa/Master Card, bạn cần trả qua khá nhiều công đoạn lằng nhằng như sau (Nguồn):

  1. Ra ngân hàng đăng kí account của merchant (Nhà phân phối) hoặc liên hệ với acquirer.
  2. Chờ vài ngày để mở account, kí hợp đồng với acquirer.
  3. Mua cái máy đọc thẻ và hệ thống thanh toán, đồng thời phải lắp đặt mấy cái máy này.
  4. Nếu bán hàng qua web online thì phải tìm cách tích hợp API vào.
  5. Trả phí hàng tháng hoặc mất % cho ngân hàng mỗi khi khách hàng thanh toán.

Ngược lại, với Alipay hoặc WeChat, mọi việc rất dễ dàng và nhanh chóng. Bạn cũng không cần chạy ngược chạy xuôi kí hợp đồng hay mua móc đọc thẻ gì cả. Toàn bộ qui trình chưa tới 15p như sau:

  1. Đăng kí account WeChat/Alipay (5 phút).
  2. Link tài khoản với thẻ ngân hàng (Thẻ gì cũng được, 5 phút nữa).
  3. Vào mục pay, lấy QR code. In QR code ra dán lên đâu đó. Nếu bán hàng online thì đăng ảnh QR code lên.
  4. Xong, giờ khách hàng của bạn đã có thể dùng WeChat/Alipay và scan QR code để thanh toán cho bạn.
4
Đi ăn thịt nướng cũng thấy

Lý do thứ hai: UX, functionality và bảo mật vô cùng tốt

Hãy tưởng tượng, bạn có một thằng bạn cờ hó tên Nhật Hoàng học FPT. Một hôm nọ, khi đang âu yếm gấu trong nhà nghỉ thì bạn bỗng nghe thằng bạn kêu cứu “Tao đi mát xa không mang đủ tiền, còn thiếu 300k, đang bị bảo vệ giữ lại, mày qua cứu tao với!”.

Bạn sẽ làm gì, ở lại với gấu hay phi thân qua cứu bạn? Với Alipay, mọi chuyện trở nên rất dễ dàng. Chỉ việc bấm transfer, chọn tên thằng bạn, nhập 300k và chuyển. Thằng Hoàng cờ hó kia chỉ việc quét barcode, trả tiền và … chuồn. Quá tiện phải không nào!

04
Tờ rơi quảng cáo mát xa dán gần trường mình – Ảnh minh hoạ

Việc dùng Alipay để thanh toán rất nhanh gọn: Quét Barcode, nhập số tiền, thanh toán. Để đề phòng trường hợp bị kẻ gian lợi dụng khi mất điện thoại, bạn cần nhập thêm mã PIN trước khi thanh toán. Alipay gần đây cũng hỗ trợ bảo mật bằng nhận diện khuôn mặt hoặc vân tay, đã an toàn nay càng an toàn hơn.

Lý do thứ ba: Người dùng đông và hung hãn

Hãy đặt mình vào vị trí người bán hàng. Giả sử bạn mở tiệm xoài lắc, bánh tráng trộn, thu nhập chẳng bao nhiêu thì liệu bạn có đi đăng kí visa để thuận tiện cho người dùng không? Dĩ nhiên là không! Với Alipay, việc đăng kí rất nhanh chóng và dễ dàng, các tiệm ăn, hàng quán nhỏ cũng có thể làm được.

05
Tiệm quần áo, có nhận WeChat/Alipay/thẻ ngân hàng

Với Credit Card, bạn chỉ có thể dùng khi đi shopping, nhà hàng sang chảnh. Với Alipay, bạn còn có thể trả tiền ở các quán lề đường, tiệm trà sữa, các món ăn vặt (Gần như 99% các địa điểm ăn uống, vui chơi giải trí). Tiện lợi thế thì tại sao không dùng nhỉ.

Trông người lại nghĩ đến ta

Như mình đã nói, Alipay và WeChat làm cho việc thanh toán online lẫn offline trở nên tiện lợi hơn rất nhiều. Thanh toán tiện lợi sẽ làm người dùng chi nhiều tiền hơn cho mua sắm, gián tiếp kích cầu nền kinh tế.

Mình cũng thấy Việt Nam có nhiều startup rất hay nhưng bị vướng bởi khâu thanh toán (Khó tích hợp, chi phí cao). Cả WeChat lẫn Alipay đều dễ tích hợp và gần như miễn phí với người dùng vừa và nhỏ (Chỉ ăn % với các đối tác lớn). Phải chi ở Việt Nam có một nền tảng thanh toán nào như vậy thì các startup sẽ dễ thở hơn nhiều.

38 thoughts on “Series chuyện bên Khựa – Quán ăn lề đường và kiểu thanh toán “bá đạo””

  1. Hè vừa rồi qua Thượng Hải chơi 1 tuần, bạn mình dùng wechat và alipay thanh toán. Mình cứ gọi là há hốc miệng. Đến xe ôm cũng dùng thanh toán kiểu này, k dùng tiền mặt nữa. Thấy khâm phục mấy a Khựa cực kì.

    Like

  2. Cho mình hỏi vậy lúc mình thanh toán thì nó chuyển tiền vào tài khoản Alipay của chủ cửa hàng hay là nó chuyển thẳng vào tài khoản ngân hàng liên kết của chủ cửa hàng vậy?. Nếu chuyển vào tài khoản Alipay thôi thì sẽ có 1 bước chuyển về bank để đi rút tiền nữa phải không nhỉ?

    Like

    1. Chuyển vào tài khoản Alipay bạn à.
      Tiền trong tài khoản Alipay vẫn dùng để mua hàng, nguyên vật liệu bình thường được.
      Nếu muốn chuyển vào bank thì chỉ cần dùng app, chờ khoảng 10-15p thôi, cũng rất nhanh :D.

      Like

  3. Khựa phát triển quá, chắc chẳng mấy chốc là trèo được đầu thằng Mỹ cho xem 🙂

    Like

    1. Bọn Mĩ và châu Âu hiện tại cũng có Apple Pay, khá tiện lợi cho người dùng. Tuy nhiên việc đăng kí thanh toán ApplePay thì chắc là ko tiện + nhanh bằng WeChat bới Alipay rồi :D.

      Like

      1. độ phủ sóng của apple pay thế nào ạ? có bằng anh khựa không anh?

        Like

      2. Anh từng sống bên UK thì thấy nó chỉ có ở các thành phố lớn, trong mấy siêu thị hoặc nhà hàng.
        Độ phủ sóng còn thua cả Visa/Master Card thì tuổi tôm gì so với Alipay/WeChat nổi 😀

        Like

      3. thế thanh toán kiểu nào anh, như mình mua đồ, ăn xong rồi trả tiền hay trả tiền rồi mới được ăn?

        Like

      4. lỡ mình ăn quỵt thì sao anh, người ta có bắt mình được không 🙂 như ăn xong rồi bảo trả bằng alipay, nhưng mình không chuyển tiền qua thì sao, mình có bị phát hiện rồi túm gọn không 🙂

        Like

      5. Trả Alipay cũng như trả tiền mặt thôi, em pay thì bên kia mới nhận notification.
        Còn muốn biết đi ăn ko trả tiền có bị gì ko thì cứ ra quán xôi quán bún đầu ngõ gần nhà mà thử 🙂

        Like

  4. Đầu tiên em xin cám ơn anh vì đã viết một bài với thông tin bổ ích như vậy. Đọc xong, em có một vài thắc mắc mong được anh giải đáp vì với vốn kiến thức hạn hẹp của đứa đang tìm hiểu về tech và kinh tế thì e vẫn nghĩ chưa ra.
    Điều gì là rào cản khiến VN hiện tại chưa có một Alipay hay Wechat giống như Trung Quốc để đơn giản hóa việc thanh toán khi mua hàng ạ ??
    Lợi nhuận của Alipay và Wechat trực tiếp và gián tiếp đến từ đâu ạ ? Và nguồn lợi nhuận lớn nhất là gì ạ ?

    Like

    1. 1. Về mặt business thì cần liên kết với nhiều ngân hàng, cty viễn thông v…v các kiểu con đà điểu. Về mặt technical thì phải có API, scale tốt, bảo mật tốt, …
      Nói chung anh nghĩ chắc do cơ cấu liên kết khó khăn thôi chứ technical thì dân mình cũng chả thua bên đấy.

      2. Bọn Alipay và Wechat miễn phí với người dùng phổ thông. Với các khách hàng lớn (công ty, dịch vụ) thì nó ăn % trên mỗi giao dịch, anh ko rõ mức phí là bao nhiêu.
      Ngoài ra Alipay cùng công ty với taobao và alibaba. Mua hàng trên 2 trang này trực tiếp dùng Alipay để thanh toán. Thanh toán tiện hơn sẽ khuyến khích người dùng mua hàng trên alibaba và taobao nhiều hơn =)).
      Em muốn tìm hiểu rõ hơn thì cứ Google “How Alipay/alibaba make money” nhé 😀

      Liked by 3 people

      1. 1.À vậy vấn đề ở Việt Nam mình 1 phần là do chính sách, thủ tục liên kết còn nhiều bất cập
        2. Em hiểu rồi ạ
        Em cám ơn anh nhiều vì đã giải đáp và cung cấp thông tin bổ ích ạ 🙂
        Chúc anh sức khỏe ^^

        Like

  5. Bài viết của anh làm em mở rộng tầm mắt. Mình còn thua khựa nhiều quá. Hồi bé toàn bị nhồi sọ, khựa xấu xa, kém cỏi.

    Like

  6. thanh toán trực tuyến thế này thì đúng là tiện dụng thật cái khó là dân mình thích cầm tiền trong tay cho chắc , nên cũng có mấy cái cổng thanh toán trực tuyến mở ra rồi bỏ đó vì chẳng được dùng nhiều..

    Liked by 1 person

  7. việt nam có momo cũng tiềm năng lắm, hôm trước vừa trả tiền cho 1 cửa hàng y hết ntn này

    Like

  8. Tôi đã chuyển tiền qua wechat mua hàng . Và đã bị lừa 3000ndt .
    Chuyển xong người bán hàng đã nhận mà không gửi hàng và không gửi tiền lại .
    Lừa đảo . Mọi người cẩn thận khi giao dịch qua wechat , tốt nhất là đừng giao dịch như thế.
    Tôi thật sự thát vọng . Tôi đã tin tưởng sử dụng và đã thất vọng hoàn toàn.
    Mất đi củng không cách nào lấy lại được .

    Like

  9. Bọn QR-based payment này thao tác vẫn hơi lằng nhằng, dễ bị thằng khác lợi dụng để lừa đảo (nó in 1 cái QR code của nó chẳng hạn) và ko thể triển khai trên wearable devices. Bọn tàu nó quá rộng và không đủ cơ sở hạ tầng để phát triện hệ thống creditcard như Âu Mỹ nên mới phải invented hệ thống mobile payment này. Tương lai vẫn là Apple, Google, Samsung Pay…thôi.

    Like

  10. bây giờ ở tp hcm momo cũng đã phủ sóng từ quán vỉa hè đến nhà hàng luôn rồi, thanh toán rất tiện lợi

    Like

Leave a reply to tupa Cancel reply