Series gồm 5 phần:

• Phần 1: Tôi đã bị reject sml như thế nào
• Phần 2: Tôi đã phải làm test sml như thế nào
• Phần 3: Phỏng vấn châu Âu có gì dzui?
• Phần 4: 20 ngày, 5 quốc gia, 6 lần phỏng vấn, 5 offer
  • 4.1: Singapore và chuyện kiếm việc nhờ… quan hệ
  • 4.2: Amsterdam, xứ sở của phố đèn đỏ và cần sa
  • 4.3: Den Haag, từ chối offer đầu tiên
  • 4.4: Chuyến đi yên bình đến Hamburg và Vienna
  • 4.5: Hành trình chuyển giới tại Agoda và Bangkok
• Phần 5: Lựa chọn và một hành trình mới

Series Code Dạo Trời Tây cuối cùng cũng đã đi đến hồi kết. Trong phần cuối này, mình sẽ chia sẻ về vài điều học được sau những chuyến đi, kết quả các cuộc phỏng vấn, cùng với một số suy nghĩ và lý do mình lựa chọn làm việc ở Sing nhé!

Thấy gì sau những chuyến đi?

Ngẫm lại, số lần phỏng vấn ở nước ngoài của mình còn nhiều hơn phỏng vấn ở Việt Nam. Ở VN mình chỉ phỏng vấn 2 lần cho vị trí junior developer tại FPT và Aswig Solution. Do vậy, những so sánh mình đưa ra trong phần này có thể sẽ hơi chủ quan nhé.

HR nhà mình vs HR nhà người ta

Ở Việt Nam, sau khi liên hệ với mình, HR chỉ thông báo thời gian và địa điểm để mình tự chuẩn bị đến phỏng vấn. Cả 2 công ty đều không cho mình biết quy trình phỏng vấn gồm bao nhiêu vòng, sẽ gặp những ai.

Ở các công ty châu Âu thì họ làm kĩ hơn. Trong email gửi ứng viên, họ chia sẻ luôn về qui trình phỏng vấn gồm bao nhiêu vòng. Họ cũng nói rõ bạn sẽ được ai, làm ở vị trí nào phỏng vấn. Điều này giúp mình dễ dàng tìm Linkedin của người đó để tìm hiểu và chuẩn bị.

Mấy bạn HR các công ty mình từng phỏng vấn đều khá là … nice. Nice nhất là bạn HR bên Canva, bạn bỏ hơn 30p để giới thiệu công ty, cho mình biết mức lương công ty sẽ trả, giải thích về chuyện visa v…v. Đến vòng cuối bạn còn gửi email các tài liệu JS cần xem lại để chuẩn bị nữa.

Thái độ nhà mình vs thái độ nhà người ta

Một điều làm mình ngạc nhiên khi phỏng vấn ở các công ty Châu Âu là: họ dắt ứng viên đi một vòng trong công ty để giới thiệu sơ về công ty trước khi phỏng vấn (dù chưa biết kết quả phỏng vấn thế nào).

Thời phỏng vấn ở Việt Nam, có lẽ mình chỉ vẫn là junior nên phỏng vấn vẫn theo dạng hỏi/trả lời, bên công ty quyết định có tuyển hay không.

Ở châu Âu, mình phỏng vấn ở vị trí mid-senior nên đãi ngộ cũng khác hẳn. Sau vòng phỏng vấn technical, những vòng phỏng vấn với sếp y hệt như những cuộc trò chuyện giữa đồng nghiệp.

Các bác manager cũng tỏ ra tôn trọng ứng viên. Không chỉ mình chứng minh giá trị của mình với công ty, chính công ty và sếp cũng cố chứng mình, dụ dỗ với mình đây là nơi đáng để vào làm việc. Mình cảm thấy mình là người tìm việc chứ không phải đi xin việc.

Trải nghiệm cá nhân

Một điều mình thấy khá hay nữa là: sau khi từ chối ứng viên, thay vì làm lơ thì họ gọi điện nói rõ lý do không chọn bạn để chúng ta cải thiện. họ còn khuyên bạn nên thử ứng tuyển lại trong một thời gian không xa.

Sau khi kết thúc, một vài công ty còn gửi mail nhờ mình làm survey đánh giá những điểm tốt, chưa tốt của cuộc phỏng vấn và trải nghiệm của bản thân.

Túm cái váy lại: dù đậu, dù rớt, những cuộc phỏng vấn đã đem lại cho mình nhiều trải nghiệm đáng giá (Tất nhiên là được du lịch và ở khách sạn free nữa).

Nhìn lại kết quả

Trong hành trình này, mình đã rải CV cỡ chừng 2-30 công ty. Sau đó một số công ty bắt đầu reply cho mình làm bài test và phỏng vấn với HR trước.

Kết quả cuối cùng

• myCS Gmbh (Đức): Offer sau 2 vòng phỏng vấn
• Fielmann Venture (Đức): Offer sau 3 vòng phỏng vấn
• Optiver (Hà Lan): Fail, lý do là trình độ technical chưa đạt yêu cầu của công ty
• eVision (Hà Lan): Offer sau 3 vòng phỏng vấn
• Evolution Gaming (Hà Lan): Vòng phỏng vấn technical bị hành sml, tưởng fail rồi ai ngờ lại pass. Thấy mệt nên vòng phỏng sau mình reject không tiếp tục nữa luôn.
• Canva (Úc): Fail. Vòng cuối PV 3 tiếng, rớt vì sau khi đổi requirement code trở nên hơi rối, chưa quen với việc viết unit test trong JavaScript.
• bwin.party (Áo): Offer sau 3 vòng phỏng vấn
• Agoda (Thái Lan): Offer sau 3 vòng phỏng vấn
• Algomerchant (Singapore): Pass bài test + 1 vòng phỏng vấn. Kí offer

Suy ngẫm, lựa chọn và dự định

Ở bài trước nhớ có bác bảo mình dại khi từ chối cơ hội làm việc (và định cư sau này) ở châu Âu mà lại về Singapore làm việc vì tiếc vài đồng thuế.

Thật ra vụ thuế ở các nước châu Âu cao là có thật (thuế cao đồng nghĩa phúc lợi xã hội cao v…v), hình như từ 20-40% thu nhập thì phải.

Ở Thái cũng vậy, cái hợp đồng Agoda  của mình lương net khoảng trăm củ mà trừ thuế xong hình như chỉ còn bảy tám mươi củ.

Mình từng sống và học ở UK cũng lâu, du lịch châu Âu cũng nhiều và cảm thấy ở đây ăn uống đắt đỏ, đồ ăn cũng không hợp nên cũng không ham hố lắm, vụ định cư gì gì đó cũng không ham luôn.

Quanh đi quẩn lại chỉ có Singapore là gần Việt Nam, hội đủ một số điều kiện mình cần:

• Trừ nhà cửa khá đắt đỏ ra thì ăn uống và sinh hoạt khá rẻ bèo (Giá đồ ăn mắc gấp rưỡi VN là tối đa). Đồ ăn kiểu Tàu Ấn Mã Lai nên rất dễ ăn.
• Gần Việt Nam nên dễ về thăm nhà thăm gấu, người nhà chơi cũng qua không cần phải xin Visa.
• Cộng đồng người Việt ở đây khá nhiều, đi ăn uống cũng gặp, có các hội IT người Việt đi ăn chơi khá vui.
• Thuế thấp bèo cỡ 5%, tất nhiên là nếu mua bảo hiểm thì chắc sẽ tốn kém cỡ 20-30%. Tính ra làm ở châu Âu thì trừ chi phí xong đủ sống chứ không dành dụm được mấy, ở Singapore sẽ dễ dành dụm hơn.

Tất nhiên, mỗi người có một mục tiêu riêng. Bạn nào muốn định cư châu Âu, lo cho tương lai con cái thì cứ thoải mái thử sức bên châu Âu nhé! Biết đâu vài năm nữa mình thay đổi dự định, mình lại bay qua nước khác Code Dạo thì sao.

Kết

Vậy mà một series dài hơi (gần 10 bài) nữa đã kết thúc. Code Dạo chân thành cảm ơn các bạn đã quan tâm theo dõi và comment ủng hộ mình trong suốt quá trình viết series.

Mình viết series này vừa để chia sẻ kinh nghiệm và trải nghiệm phỏng vấn nước ngoài, vừa để truyền cảm hứng cho các bạn lập trình viên như mình.

Chúng ta may mắn theo ngành lập trình, một ngành đang có nhu cầu tuyển dụng cao và có tính international. Chỉ cần có khả năng, có ngôn ngữ là bạn có thể code dạo ở khắp nơi trên thế giới.

Vì vậy, đừng nhìn vào những hành trình mình đã đi mà ngưỡng mộ nhé! Hãy nhìn vào đó mà nghĩ rằng: Ối dzời, cỡ thằng Code Dạo nó còn làm được thì mình cố gắng một tí cũng làm được thôi!

Hãy trau dồi tiếng Anh, lên stackoverflow rải CV, sau đó xách ba lô lên và đi thôi!

Chúc các bạn may mắn trong con đường tương lai của mình nhe. Bạn nào có dịp ghé Singapore thì hú mình, có dịp thì gặp nhau uống cà phê/trà sữa nhen.