Để trở thành lập trình viên giỏi, chúng ta cần phải có thái độ đúng đắn với ngành, cần phải rèn luyện những thói quen tốt, phải phạm nhiều sai lầm và học hỏi từ những sai lầm đó…

Tuy nhiên, trước khi làm những điều đấy, bạn cần phải biết mình có dính phải thói quen xấu nào có thể ảnh hưởng gì đến công việc, đến sự phát triển của mình không.

Do vậy, trong bài này, mình sẽ chỉ ra năm thói quen mà các bạn nên bỏ nếu muốn thoát kiếp lập trình viên “dỏm” nhé!

1. Code không có tâm, vô trách nhiệm

Code như thế nào mới là code “không có tâm, vô trách nhiệm”?

• Code cho xong, chỉ chạy là được còn chạy đúng hay sai, có đúng ý PM hay khách hàng không thì… mặc kệ
• Code mà không quan tâm tới người đọc hay bảo trì, viết code dài lê thê, đặt tên tùy tiện, gom thành một cục
• Code xong … không thèm test mà commit luôn, hoặc chỉ test một lần rồi thôi chứ không test đầy đủ các trường hợp

Đây là thói quen nên bỏ nhất, vì nó vừa gây hại đến team và đồng nghiệp, vừa ảnh hưởng đến khách hàng, còn làm ảnh hưởng đến hình ảnh của chính bạn nữa.

Không đồng nghiệp nào tôn trọng những đứa code qua loa có tâm, tạo lỗi cho người khác fix. Không PM, không khách hàng nào tin tưởng giao sản phảm vào tay những đứa chỉ muốn làm cho có cả!

Code không có tâm cũng sẽ khiến bạn… chán làm, chán code mình viết ra. Hậu quả là con đường nghề nghiệp lẫn tương lai bạn sẽ ngày càng mù mịt, không lối thoát.

2. Code quá thông minh, optimize code vô tội vạ

Thói quen này thường gặp ở những bạn rành thuật toán, thích optomize nhưng … chưa có kinh nghiệm.

Dấu hiệu thường gặp là các bạn hay thích optimize cho code … càng ngắn càng tốt, hoặc viết code “thông minh” (nhưng đọc không hiểu gì) để code chạy nhanh hơn.

Khi có kinh nghiệm, bạn sẽ biết rằng cách optimize code tốt nhất là chạy code thực tế, tìm những đoạn nào chậm rồi mới optimize nó.

Đọc code khó hơn viết code rất nhiều. Trừ một số trường hợp thực sự cần optimize (library, hardware), hãy ưu tiên viết code cho dễ đọc, dễ hiểu, dễ bảo trì nhé!

3. Quá tự tin vào bản thân

Dân IT thường là những người có đầu óc logic, biết cách suy nghĩ logic nên … lâu lâu hay nghĩ rằng mình thông minh hơn người khác.

Nếu xung quanh các bạn toàn đứa bạn học dốt, toàn đồng nghiệp cùi bắp, các bạn sẽ dễ bị ảo tưởng sức mạnh là … mình thông minh hơn tụi nó, giỏi hơn tụi nó nhiều, dẫn tới sự quá tự tin vào bản thân.

Việc tự tin thì không có gì là xấu, những nếu quá tự tin, bạn sẽ dễ mắc phải một số sai lầm:

• Không chịu nghe người khác góp ý, luôn cho rằng mình viết code đúng, cách suy nghĩ/giải quyết vấn đề của mình là đúng
• Cho rằng bọn xung quanh… gà hơn mình, không học hỏi được gì, coi thường người khác
• Không nhận thấy được những thiếu sót của bản thân -> không thể nào tiến bộ

Cách tốt nhất để bỏ thói quen này đó là … kiếm công ty xịn, team trâu bò, vào đó bị thực tế tát sml ra thì bạn sẽ bớt tự tin ngay ấy mà.

4. Quá cuồng một ngôn ngữ/công nghệ nào đó

Thói quen này hay gặp ở những bạn … biết ít công nghệ, hoặc đã theo một ngôn ngữ nào đó quá lâu!

Ví dụ, bạn code PHP quá lâu, biết PHP có điểm hay điểm mạnh gì, bạn sẽ tưởng rằng PHP là xịn nhất, làm gì cũng được! (Ngon làm app di động hoặc desktop tao coi coi)

Hoặc bạn chỉ biết mỗi JavaScript, thấy nó làm được đủ thứ từ back-end đến front-end đến app di động. Do vậy bạn cuồng JavaScript, làm gì cũng xài JavaScript sida mà không biết rằng có những ngôn ngữ khác hay hơn, code tiện hơn gọn hơn.

Ở những vị trí cao hơn như Team Leader, Software Architecture, nhiều khi bạn sẽ phải lựa chọn công nghệ cho dự án. Nếu dính phải thói quen này, bạn sẽ khó đánh giá được điểm mạnh, điểm yếu của công nghệ, khó thiết kế được architecture phù hợp.

Tuy vậy, khi bạn đã biết nhiều ngôn ngữ, làm nhiều dự án, tự khắc bạn sẽ hết cuồng ngôn ngữ/cuồng công nghệ gì đó ngay ấy mà!

5. Không chịu học hỏi, tìm hiểu cái mới

Đây cũng là một trong các thói quen nguy hại nhất, ảnh hưởng đến sự nghiệp sau này của bạn!

Trong ngành IT của mình, công nghệ liên tục thay đổi. Nếu không chịu học hỏi, tìm hiểu cái mới, bạn sẽ dễ trở nên lạc hậu, không theo kịp thị trường, dẫn tới khó thăng tiến, khó tìm việc:

• Ví dụ cách đây vài năm, C# chỉ có bản ASP.NET MVC 4 chạy trên Windows. Gần đây bản mới nhất trên Windows đã là bản 6.0, bản ASP.NET Core MVC đã ra bản 2.1, chạy trên cả Windows lẫn Linux.
• Hoặc giới front-end, cách đây 6, 7 năm còn chuộng Angular và Gulp; gần đây thì React/Vue/Webpack mới là trào lưu. Ai biết 5-10 năm nữa cái gì mới hot!
• Mà cũng không cần nói đâu xa, kể cả công nghệ không thay đổi đi nữa, kiến thức bạn đang có cũng chưa chắc đã hoàn toàn đúng.
• Nếu cứ cắm đầu code đại mà không chịu tìm hiểu thêm, bạn sẽ không bao giờ biết thế nào là design pattern, thế nào là SOLID, thế nào là Dependency Injection …. những thứ mà chỉ dân senior mới nắm được.

Đấy, cách đơn giản nhất để bỏ thói quen này làm chịu khó tìm hiểu nhiều hơn, học hỏi nhiều hơn, giữ cho mình không lạc hậu! Mình đã có hướng dẫn ở bài viết Đưa kiến thức lập trình tự tìm đến bạn rồi nhé!

Tạm kết

Trong bài này, mình đã chia sẻ về 5 thói quen xấu mà các bạn nên bỏ, nếu không muốn mãi mãi chỉ là lập trình viên “dỏm” rồi nhé!

Liệu bạn có mắc phải thói xấu nào không, bạn đã bỏ được chưa? Hoặc bạn có thấy thói xấu nào cần bỏ mà mình quên nhắc tới không? Cho mình biết ý kiến của bạn trong mục comment nhé!

 

Xem thêm

• https://techbeacon.com/35-bad-programming-habits-make-your-code-smell
• https://medium.com/@CodementorIO/good-developers-vs-bad-developers-fe9d2d6b582b